ΦΑΚΟΙ

Οι λεπτοί φακοί είναι ένα διαθλαστικό σύστημα που αποτελείται από δύο επιφάνειες εκ των οποίων η μία τουλάχιστον είναι καμπύλη και το πάχος των στοιχείων του είναι αμελητέο, ενώ ο δείκτης διάθλασης παραμένει σταθερός.

Η εστιακή απόσταση ενός λεπτού φακού είναι η απόσταση του ειδώλου όταν το αντικείμενο βρίσκεται στο άπειρο. Ένας λεπτός φακός έχει δύο εστίες^. μία για τις παράλληλες ακτίνες που οδεύουν από τ' αριστερά προς τα δεξιά και μία για την αντίστροφη πορεία των ακτίνων.

Η εγκάρσια μεγέθυνση ενός λεπτού φακού, Μ, ορίζεται ως ο λόγος του ύψους του ειδώλου προς το ύψος του αντικειμένου.

Όταν το Μ είναι θετικό, το είδωλο είναι όρθιο. Όταν είναι αρνητικό, το είδωλο είναι ανεστραμμένο.

 

ΤΥΠΟΣ ΦΑΚΩΝ

Αν σε απόσταση (S) από το κέντρο (Κ) του φακού (L), τοποθετήσουμε ένα αντικείμενο (Ο), τότε αν η εστία (F) του φακού απέχει (f) από το κέντρο του και το είδωλο σχηματίζεται σε απόσταση (S΄) από το κέντρο του φακού, ισχύει ο τύπος των λεπτών φακών (Νόμος Gauss):

Στον πίνακα που ακολουθεί φαίνεται η συνθήκη των προσήμων για τις παραπάνω ποσότητες.

 

	S	S'
+	αντικείμενο μπροστά από το φακό	είδωλο πίσω από το φακό
-	αντικείμενο πίσω από το φακό	είδωλο μπροστά από το φακό

Ένας άλλος τρόπος υπολογισμού της εστιακής απόστασης είναι η μέθοδος Bessel.Έτσι, υπολογίζεται η εστιακή απόσταση, ή όταν η εστιακή απόσταση είναι γνωστή, κάποια από τις ποσότητες S ή S'.

Υπάρχει και μία γραφική μέθοδος προσδιορισμού του ειδώλου λεπτών φακών. Είναι η μέθοδος των Διαγραμμάτων Φωτεινών Ακτίνων.

Μια πηγή φωτός είναι στα αριστερά ενός συγκεντρωτικού φακού.

Η εμφάνιση της διάταξης γίνεται πατώντας το κουμπί "ΔΙΑΤΑΞΗ 1" αριστερά του πειράματος.

Σε αυτό το πείραμα μπορείτε να αλλάξετε την θέση του φακού. Βάλτε το ποντίκι πάνω από το φακό μέχρι να γίνει "χεράκι". Κρατώντας πατημένο το αριστερό κουμπί στο "ποντίκι" και μετακινώντας το δεξιά ή αριστερά αλλάζει και η θέση του φακού.

Εδώ μπορείτε να βρείτε λίγη βοήθεια.

 ΔΙΑΤΑΞΗ 2

Ένα αντικείμενο (με σχήμα βέλους) είναι στα αριστερά ενός αποκεντρωτικού φακού.

Η εμφάνιση της διάταξης γίνεται πατώντας το κουμπί "ΔΙΑΤΑΞΗ 2" αριστερά του πειράματος.

Σε αυτό το πείραμα μπορείτε να αλλάξετε την θέση και το ύψος του αντικειμένου. Βάλτε το ποντίκι πάνω από την αιχμή του βέλους μέχρι να γίνει "χεράκι". Κρατώντας πατημένο το αριστερό κουμπί στο "ποντίκι" και μετακινώντας το δεξιά, αριστερά, πάνω ή κάτω αλλάζει η θέση και το ύψος του αντικειμένου.

Εδώ μπορείτε να βρείτε λίγη βοήθεια.